O bawełnianym teesie wiesz wszystko? Przetestuj to. Możliwe, że poniższe podsumowanie pomoże doszlifować Twój skill w dobieraniu nowych itemów do szafy razem z JD Sports 🔍. Korzyści? You know your stuff: nie tylko nosisz ulubioną koszulkę, ale znasz też jej cechy i właściwości – a więc kupujesz świadomie. Bawełna, co to jest z punktu widzenia surowca, czemu czasem oznaczana jest jako „organic cotton”, jak zachowuje się w noszeniu i po praniu – to wszystko poniżej. Lecimy z tematem.
Bawełna organiczna co to
Od początku: z czego jest bawełna? ✨ To naturalny materiał pochodzenia roślinnego. Pod tą nazwą kryje się ogromna grupa gatunków, z której zaledwie 5 wykorzystuje się w przemyśle tekstylnym. Bawełna kwitnie, a następnie wydaje niewielkie owoce. Ich wnętrze wypełniają białe włoski, których rolą jest przenosić nasiona rośliny na wietrze. To właśnie z nich powstaje włókno, a następnie bawełniana nić, gotowa do dalszej obróbki.
Co to bawełna organiczna? Naturalne włókna, w tym bawełna, są organiczne, co znaczy, że ulegają naturalnemu rozkładowi. Czynnikiem decydującym co to jest bawełna organiczna (organic cotton) jest zwykle obecność dodatkowych certyfikacji, potwierdzających stosowanie ekologicznych metod uprawy i przetwarzania bawełny, jak np. użycie w tym procesie łagodniejszych środków chemicznych. Biorąc to wszystko pod uwagę, czy bawełna to dobry materiał? Z wielu względów: tak i zdecydowanie wciąż najbardziej popularny. Bawełna świetnie pochłania wilgoć, przepuszcza powietrze, a do tego jest trwała i przyjemna w dotyku. Wnioski są oczywiste: wybierając odzież, którą nosisz najbliżej ciała, jak T-shirty, bieliznę, skarpetki, dresy itp. W ich składzie szukaj właśnie bawełny. A im jej więcej, tym lepiej.
Rodzaje bawełny
Bawełna zwykła, czyli…? No właśnie. Włókno bawełniane, w zależności od rodzaju obróbki można wykorzystać do produkcji tkanin i dzianin o różnej strukturze: od jerseyu po sztywny denim. Taki materiał może zawierać w składzie samą bawełnę lub dodatek innych włókien – modalu, wiskozy, elastanu, poliestru itd.
Research może nakierować Cię na takie rodzaje bawełny, jak bawełna egipska – pozyskiwana z roślin uprawianych w dorzecza Nilu, której włókna są wyjątkowo długie, a dzięki temu wytrzymałe i miękkie. Podobne do niej: bawełna PIMA oraz bawełna SUPIMA, również odznaczają się dłuższymi włóknami, ale ich uprawy zlokalizowane są m.in. w Ameryce. Klimat ma więc wpływ na jakość i teksturę gotowego materiału.
W przypadku wysokiej jakości apparelu może być w nich użyta bawełna czesana, której włókna są dokładnie oczyszczane, a więc wolne od niedoskonałości, zgrubień i luźnych drobin. Efekt? Mega miękki i przyjemny w dotyku materiał. Na półce premium obecna jest też bawełna merceryzowana. Proces, któremu poddaje się włókna, odpowiada za połysk materiału, a także trwałość i większą odporność na zagniecenia. Tę znajdziesz np. w wysokiej jakości koszulach.
Wreszcie: coraz częściej wykorzystywana bawełna recyklingowana. Cały proces jej produkcji przypomina trochę makulaturę. Włókno odzyskuje się z bawełnianych ubrań, które są rozdrabniane, a następnie ponownie przetwarzane na nić – gotową do dalszej obróbki.
Czy bawełna się rozciąga lub kurczy?
- Czy bawełna się rozciąga?
Tak, a wynika to ze specyfiki naturalnych włókien. Z pewnością zdarzyło Ci się zauważyć, że ulubiony tees stracił formę i stał się bardziej workowaty. Bawełna może odkształcić się zwłaszcza w miejscach poddanych silniejszym obciążeniom. Dbaj więc o prawidłowe pranie, suszenie i składanie, a utrzymasz ulubiony basic w dobrej formie.
- Czy bawełna się kurczy?
I tak, i nie – ponieważ dość standardowym zjawiskiem, że bawełniana koszulka skurczy się nieznacznie po pierwszym praniu i suszeniu (o jakieś 5-6%). Nie musisz natomiast brać pod uwagę tego, czy bawełna się kurczy w praniu, jeśli daną rzecz wrzucasz do pralki już kolejny raz. Ściślejszy fit jest zauważalny np. w przypadku jeansów 100% cotton – ale po kilku godzinach noszenia wrócą one do objętości sprzed prania.
- Czy bawełna się gniecie?
Tak, ale jest też łatwa w prasowaniu. Jeśli chodzi o Twoją hoodie czy joggery, które zawierają dodatek elastanu, wystarczy wyjąć z szafki, aby materiał szybko wrócił do stanu bez zagnieceń. Lżejsze rzeczy, takie jak np. bawełniana koszula mogą wymagać ogarnięcia ich z pomocą żelazka.
Bawełna w porównaniu do innych materiałów
Jak wypada bawełna w zestawieniu z innymi materiałami? Po pierwsze: zależy, jakie jest przeznaczenie danej rzeczy, a po drugie – jakie są Twoje preferencje i wymagania, np. w kontekście ekologii.
#1: Poliester czy bawełna
Zastanawiasz się co lepsze: bawełna czy poliester? To zależy, bo bawełna dobrze sprawdza się na co dzień i jest jednym z lepszych materiałów dla skóry: nie uczula, jest lekka i przewiewna. Poliester i włókna syntetyczne, takie jak akryl czy nylon, są materiałami ropopochodnymi – rodzajem plastiku. Ten nie pochłania wilgoci, a ciasny splot materiału gorzej przepuszcza powietrze. Znacznie lepiej sprawdzają się w odzieży technicznej, funkcyjnej i outdoorze. Takie tworzywa można uzupełnić o membrany i hydrofobową powłokę. Z poliestru może powstać trwały materiał Ripstop – ale jako tworzywo jest też krytykowany też za uwalnianie do wody mikroplastiku.
#2: Lepsza wiskoza czy bawełna
Kolejne starcie: co lepsze, bawełna czy wiskoza? Ta druga jest materiałem syntetycznym organicznego pochodzenia. Wiskozę pozyskuje się z celulozy drzewnej, podczas skomplikowanego procesu chemicznego. Struktura wiskozy jest jednak bardzo przyjemna w dotyku i chłonna, a przy odpowiednim splocie całkiem dobrze imituje np. jedwab. A co sprawdzi się lepiej – modal czy bawełna? W tym pojedynku prowadzi modal (rodzaj wiskozy), ale oceniany pod kątem procesu produkcji. Do produkcji modalu zużywa się znacznie mniej wody, niż w przypadku bawełny.
#3: Wełna czy bawełna
Ostatnia runda. Pozostajemy przy materiałach naturalnych. Co lepsze: wełna czy bawełna? Wełna jest materiałem odzwierzęcym, więc z jej użycia rezygnują weganie. To jednak prawdziwy GOAT (pun intended) pod względem właściwości termoregulacyjnych, które też trzeba przypisać bawełnie, choć w znacznie mniejszym stopniu. Wełna jest naturalnie antybakteryjna i bardzo trwała. Wykonane z niej swetry, bluzy, koszulki i kurtki należy prać w odpowiedni sposób, z użyciem minimalnej ilości detergentów, żeby zachować jej właściwości. Pod tym kątem z kolei deklasuje ją nieco łatwiejsza w pielęgnacji bawełna.
